Een schat van wijsheid is geschreven door zesentwintig predikanten. Zij leggen de Heidelbergse Catechismus op eenvoudige wijze uit. Elke overdenking wordt afgesloten met een te lezen gedeelte uit de Bijbel, een te zingen psalmvers en drie gespreksvragen. Daarmee is dit boek uitermate geschikt om zich in gezinsverband voor te bereiden op de preek.
Indeling
Ieder hoofdstuk wordt voorafgegaan door een citaat uit de catechismuspreek van een oudvader of een bekende theoloog, zodat ‘oud goud’ dichter bij de jeugd wordt gebracht. Bovendien zijn de vragen en antwoorden van de betreffende Zondagsafdeling als kadertekst opgenomen.
Saambinder
De titel van dit boek is veelzeggend. Deze is ontleend aan het eerste vers van de berijmde Psalm 78. ”Een schat van wijsheid...” zijn we van nature niet allen schat- en gelukszoekers? De ondertitel verduidelijk waarover het gaat. Dit boek wil een handvat zijn bij de Heidelbergse Catechismus.
Het was een goede gedachte van de samensteller(s) om op deze wijze ons troostboek dichterbij het gezinsleven te brengen. 26 predikanten in ons kerkverband gaven aan deze bundel hun medewerking door elk twee zondagen voor hun rekening te nemen. Het werk van Ursinus en Olevianus komt in dit boek op een duidelijke wijze het gezin binnen. Dat is althans de opzet van de scribenten. In het gedenkjaar 2013, toen de Heidelberger 450 jaar bestond, werden er diverse boeken aan de catechismus gewijd. Er waren (interkerkelijke) bijeenkomsten en tentoonstellingen. Het kleine boekje is door Gods gunst verspreid over Europa en daarbuiten. In ons kerkverband wordt in de tweede dienst op zondag een zondagsafdeling bepreekt. We noemen die dienst ook wel een ‘leerdienst’. Ter voorbereiding daarop, of als een nabeschouwing op de gehoorde (lees)dienst, voorziet ”Een schat van wijsheid” in een leemte.
Waar veel boeken uit die tijd niet meer gelezen worden, is het een onwaardeerbaar voorrecht dat de catechismus nog steeds de nodige aandacht krijgt. Op een eenvoudige wijze, zeker ook voor een opgroeiend gezin, worden de 52 zondagen behandeld. Aansprekend en duidelijk. De opbouw is een vondst. Elke zondagsafdeling begint met een citaat uit een oude catechismusverklaring. Aan het woord komen onder ons bekende verklaarders als Ursinus zelf, Joh. van der Kemp, H.F. Kohlbrugge, B. Smytegelt, J. Vermeer, Th. van der Groe, H. Witsius, A. Comrie, J. Beukelman en anderen. Dat schept vertrouwen. Ook een minder bekende, zoals J.R. Rodolph komt aan het woord. Uit latere tijd worden J. van Leeuwen, Wulfert Floor en G.H. Kersten geciteerd. Ze hameren allen op hetzelfde aambeeld.
Na zo’n citaat worden de vragen en antwoorden uit de zondagsafdeling weergegeven. Dan volgt een uiteenzetting, die eindigt met een te lezen toepasselijk Schriftgedeelte, een psalmvers en een drietal gespreksvragen. Niet spitsvondig of ingewikkeld, maar helder en duidelijk. Ik citeer, om me tot één scribent te beperken, wat ds. J. Schipper schreef over de heilige Doop: ‘Maar als we nu eens een ogenblik nadenken over onze geestelijke onreinheid: ‘Onrein, van de hoofdschedel tot de voetzool toe’. We zijn gans melaats en onze etterbuilen stinken, zegt de Heere in Zijn Woord. En dat vanwege onze diepe val in Adam. Daardoor zijn we zo ellendig geworden, dat er – zegt Hellenbroek – naast de satan geen ongelukkiger en ellendiger schepsel is dan een onwedergeboren mens. Daar moeten we goed over nadenken. Ook jullie, jongens en meisjes! Als we onrein blijven zoals we geboren zijn, kunnen we voor Gods aangezicht niet bestaan. Hoe moeten we dan gewassen worden? Wel, door het bloed en de Geest van Christus. De Doop bevat dus kostelijk onderwijs: we moeten geheel vernieuwd worden. We zijn van nature van top tot teen melaats door de zonde. De Doop laat ons zien hoe verschrikkelijk de val is en hoe rampzalig onze staat is. Maar de Doop laat ons ook zien hoe onuitsprekelijk groot Gods genade is’.
Een waardevolle aanwinst voor elk gezin met opgroeiende kinderen!
228 pagina's telt Een schat van wijsheid
